پروبیوتیکها
پروبيوتيک ها (probiotics) ميکروارگانيسم هاي زنده اي هستند که اساسا با فعاليت هاي زيستي در روده و حفظ توازن فلور ميکروبي سودمند و مضر، اثرات سلامت بخش براي ميزبان (حيوان و انسان) دارند. بر هم خوردن اين توازن در اثر عواملي همچون سالخوردگي، رژيم نامناسب غذايي، تنش، کم خوابي و در معرض پرتوهاي راديواکتيو بودن به ايجاد انواع بيماري ها منجر مي شود.
توليد فرآورده هاي خوراکي پروبيوتيک به صورت فرآورده هاي دارويي (قرص، کپسول و آمپول) و انواع فرآورده هاي غذايي رواج يافت. فرآورده هاي لبني پروبيوتيک و به ويژه ماست، هنوز پرمصرف ترين و مقبول ترين مواد غذايي پروبيوتيک هستند. از ديگر محصولات لبني پروبيوتيک مي توان به انواع پنير، خامه ترش، دوغ کره، بستني، پودر شير، نوشيدني هاي بر پايه آب پنير، نوشيدني هاي بر پايه شيرهاي تخميري، شير شيرين شده، شير تغليظ شده، شيرهاي طعم دار، شيرهاي غيرتخميري و دسرهاي لبني اشاره کرد. امروزه، توليد و مصرف انواع فرآورده هاي غيرلبني پروبيوتيک همچون محصولات غلات و قنادي، انواع نوشيدني ها بر پايه آب ميوه ها، آب سبزي ها و شير سويا، غذاي کودک، فرآورده هاي گوشتي و تنقلات سلامت بخش (healthy snacks) نيز به طور روزافزون مورد توجه قرار گرفته اند. در خصوص گسترش توليد و مصرف فرآورده هاي غذايي پروبيوتيک و سهم آن ها در تجارت مواد غذايی، اشاره به اين موضوع که در بازارهاي کشور ژاپن فقط بيش از پنجاه فرآورده لبني پروبويتيک عرضه مي شود و در اروپا برخي از کارخانجات فقط به منظور توليد فرآورده هاي پروبيوتيک طراحي و راه اندازي شده اند، کافي به نظر مي رسد.
ميکروارگانيسم هاي پروبيوتيک بايد بيماريزا و مسموميت زا نباشند (ايمن بودن)، اثرات سومند آن ها در ارتباط با سلامت موجودات زنده در شرايط برون- زيست (in vitro) يا درون- زيست حيواني يا انساني (روش اخير، ترجيح دارد) به اثبات رسيده باشد، ترجيحا از اعضاي فلور طبيعي بدن انسان باشند، به pH پايين معده، نمک هاي صفراوي، آنزيم هاي هضم کننده بزاق و روده، پادزيست ها و باکتريوفاژها تا حد امکان مقاوم باشند، قابليت چسبندگي بالا به سلول هاي اپيتليال روده داشته باشند، قابليت تکثير سريع و کلني سازي بالا در روده داشته باشند، از فعاليت ضدميکروبي مطلوب در خصوص ميکروارگانيسم هاي مضر برخوردار باشند، ژن هاي مقاوم به پادزيست انتقال پذير به ميکروايگانيسم هاي مضر را نداشته باشند و داراي خواص فن آوري مطلوب در توليد فرآورده هاي غذايي (قابليت زيستي و خواص حسي) باشند. لازم به اشاره است که پروبيوتيک ها ممکن است در افراد خاص (همچون نوزادان، افراد بسيار سالخورده و اشخاص مبتلا به بيماري هاي عفوني حاد و خاص) به توسعه بيماري و عفونت منجر شود. در اين صورت، اخطار به عدم مصرف غذاهاي حاوي اين ارگانيسم ها براي گروه هاي خاص بايد روي نشانه گذاري آن ها درج شود.
ميکروارگانيسم هاي پروبيوتيک بايد بيماريزا و مسموميت زا نباشند (ايمن بودن)، اثرات سومند آن ها در ارتباط با سلامت موجودات زنده در شرايط برون- زيست (in vitro) يا درون- زيست حيواني يا انساني (روش اخير، ترجيح دارد) به اثبات رسيده باشد، ترجيحا از اعضاي فلور طبيعي بدن انسان باشند، به pH پايين معده، نمک هاي صفراوي، آنزيم هاي هضم کننده بزاق و روده، پادزيست ها و باکتريوفاژها تا حد امکان مقاوم باشند، قابليت چسبندگي بالا به سلول هاي اپيتليال روده داشته باشند، قابليت تکثير سريع و کلني سازي بالا در روده داشته باشند، از فعاليت ضدميکروبي مطلوب در خصوص ميکروارگانيسم هاي مضر برخوردار باشند، ژن هاي مقاوم به پادزيست انتقال پذير به ميکروايگانيسم هاي مضر را نداشته باشند و داراي خواص فن آوري مطلوب در توليد فرآورده هاي غذايي (قابليت زيستي و خواص حسي) باشند. لازم به اشاره است که پروبيوتيک ها ممکن است در افراد خاص (همچون نوزادان، افراد بسيار سالخورده و اشخاص مبتلا به بيماري هاي عفوني حاد و خاص) به توسعه بيماري و عفونت منجر شود. در اين صورت، اخطار به عدم مصرف غذاهاي حاوي اين ارگانيسم ها براي گروه هاي خاص بايد روي نشانه گذاري آن ها درج شود. www.dairymastermind.com و به پیج اینستاگرام h_khosravi_dmm مراجعه نمایید